Batı Hunlarının kökeni konusunda çok çeşitli bilgiler vardır. Bunların içinde en fazla rağbet göreni , Moğolistan merkezli kurulmuş olan Doğu Hunlarının soyundan olanıdır. Batı Avrupa Hunları hakkında bilgi veren ilk kaynakların başında Ammianus gelir. O, Hunların Avrupa'ya gelmeden önce , 370'lerin başında Donmuş okyanus(azak denizi)un berisindeki bataklıklarda yaşadıklarını , yine bu bölgenin sakini olan Alanlar ile savaştıklarını , onları mağlup ettiklerini kaydeder,
Hunlar , başbuğları Balamir'in komutasında M.374'te İdil'in batısına geçtiler. Germen Doğu Gotlarını (ostragotlar) ve daha sonra Batı Gotlarını (vizigot) yenerek Avrupa'da tarihin en büyük göç hareketlerinden olan Kavimler Göçü'nü başlattıla. Kısa sürede Tuna'yı geçerek Trakya'ya kadar ilerlediler. Fakat burada yurt tutmadan yeniden karadenizin kuzey bölgelerine çekildiler. Roma imparatoru Theodosius ölünce Hunlar yeniden hareketlendiler. Bu sırada başlarında Basık ve Korsık adlarında üst rütbeli subaylar bulunuyordu. Hunların bir kolu Trakya'ya ilerlerken , bir kolu da kafkaslardan Anadolu ve Suriye'ye girdiler ve kısa bir süre sonra , yeniden eski yurtlarına döndüler. Eski anadolu tarihçileri olayı etraflı biçimde anlatırlar ve o güne kadar bunlar gibi savaşçı bir topluluğun görülmediğini dehşetle anlatırlar. Bu seferin kıtlıktan dolayı yaplıdığı konusunda tarihçiler birleşirler.
Hun baskısıyla Tuna'nın batısına kaça Vandallar ve Vizigotlar , ikinci Kavimler Göçü'nü başlattılar ve M.402'de Roma'yı yağmaladılar. Romalılar, Hunlardan yardım istediler. Hun hükümdarı Uldız, yağmacı Germen ittifakını Floransa yakınlarında bozguna uğrattı . Uldız'dan sonra Avrupa Hunlarının tahtına oğlu Karaton geçer. Karaton , İmparatorluğun doğu sınırlarını tahkim etmekte meşgul olmuştur.
M.412'de Hun tahtında Rua(doğu kağanı) ve Oktar (batı kağanı) adında iki kağan bulunuyordu . Rua 422 yılında Bizans'ı yıllık vergiye bağladı. Rua'nın ölümü üzerine , yerine kardeşi Moncuk'un oğlu Bleda geçti, Oktar'ın 430'da ölümü üzerine de Atilla , devletin Batı bölümünün başına geçti. Atilla Bizans'ın Hunlara ödediği vergiyi iki katına çıkardı. Ren kıyısında yaşayan Burgundları yendi ve imparatorluğun sınırlarını Kuzey Buz Denizinden Manş kıyılarına kadar genişletti. 445'te kardeşi Bleda'yı öldürten Attila , imparatorluğun tek ve güçlü kağanı oldu. 447'de Doğu Roma üzerine yürüyerek , Sofya , Filibe ve Lüleburgaz'ı ele geçirdi. Bizans, ağır vergilerle barış istemek zorunda kaldı ve Anatolios barışı imzalandı. Doğu Roma'yı kontrol altına alan Attila , 451'de Batı Roma üzerine yürüdü ve bir sonuç alamadı. Ertesi yıl Alp dağlarını aşarak Aqueleia , Padua , Verona ve Milan başta olmak üzere Roma kentlerini birer birer ele geçirdi ve Po ovasına girdi. Roma , barış istemek zorunda kaldı . Efsanevi Hun hükümdarı Attila , esrarengiz bir şekilde evlendiği gece öldü. Attila'nın yerine oğlu İlek , Dengizik ve İrnek geçti.
Bir yandan İmparatorluk içinde ayaklanan kavimler, diğer yandan Batı ve Doğu Roma'nın baskısı , Hunların Avrupa'da uzun süre tutunmalarını önlemiştir. Bir süre sonra , Karadeniz'in kuzeyine çekilmişler ve oradaki çeşitli kavimlerle karışmışlardır.
Avrupa'nın ortak bilinç altında hunların yeri büyüktür. Fiziki güçleri ve savaşçılıktaki becerileri bütün Avrupa topluluklarının ortak bilinş altında Hun Korkusu yaratmış ve bu korku , edebiyata , sanata yansımıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder