Sümer dini çok tanrılı bir dindir. Dünyada, evrende, doğada görülen , hissedilen bir Tanrısı vardı. Tanrılar insan görünümünde , fakat insanüstü güçleri olan ölümsüz varlıklardı. İnsanlar gibi, onların da çocukları ve eşlerinden oluşan aileleri bulunuyordu. Bu aileler kral gibi bir Baştanrı altında toplanmışlardı. Tanrılar da insanlar gibi sever , üzülür ,kızar , kıskanır , kavga eder , kötülük yapar , hastalanır , hatta yaralanabilirlerdi. Yer, gök , hava ,su ,Tanrıları yaratıcı , diğerleri yönetici ve koruyucu Tanrılardı.
Her şehrin bir koruyucu Tanrısı vardı . O tanrı , şehrinin iyi yaşam sürmesinden sorumlu idi. Onun gücü şehrinin iyi veya fena olmasına göre değişirdi . Bunlara aynı zamanda diğer şehirlerde de tapılırdı. Bu şehir Tanrıları , evrenin yönetimini aralarında bölüşmüşlerdi. Tanrılara ait listelerde 1500 kadar Tanrı adı bulunması , Sümerlilerin ne kadar çok Tanrı yarattığını göstermektedir.
Tanrıların insan şeklinde algılanmaları , Tanrıları şehirlerin dıışında evren ve doğa Tanrısı olarak geliştirmeleri ve onları uyumlu bir sistem içine almaları , Sümerlilerin önemli bir ruhsal başarıları olarak kabul edilmektedir. Tanrılar yalnız evrende değil , insanlarında yaşamına da girerler . Örneğin, yorulmak bilmeden gezen Güneş Tanrısı Utu her şeyi görür, adaleti korur, insanlara yardım eder, ciğer falı bakanların piridir. Bilgelik ve Su tanrısı Enki insanların ve sihirbazların koruyucusudur. Venüs yıldızını simgeleyen Tanrıça İnanna aşıkların ve savaşçıların koruyucusudur.
Sümer'de Tanrılar istediklerini yapar ; onlar , insanlara ne istediklerini bildirmez. Ancak insanlar onlara kendilerinden istenileni sorarak öğrenebilir. Bu, kurban edilen hayvanların karaciğerlerindeki işaretlere göre anlaşılır. Bu işaretlerin ne olduğu , neyi anlattığı , bu hususta yazılmış katalogda bulunur ; rahipler ona göre onları yorumlar . Ayrıca rüya ile de Tanrı istediğini bildirir. Tanrının yapılacak bir işi uygun görüp görmediğini analamak isteyen, mabede gider ; kurban keser, dua eder ve uykuya yatar. Gördüğü rüyanın olumlu veya olumsuz olduğunu da ancak rahip yorumlar.
Sümerliler , bu Tanrılar dünyası üzerine pek çok efsane geliştirmişler ; şiirler yazmış , ilahiler bestelemiş , törenler düzenlemiş ve bütün bunları yazıya geçirerek zamanımıza kadar ulaşmasını sağlamışlardır .Onların kurdukları çok tanrılı din, yavaş yavaş tek tanrıya dönüşerek , bugünkü dinlerin temelini oluşturmuştur. Fakat bu arada diğer Tanrılar da tamamıyla yok olmayarak bu dinlerde melekler, şeytanlar , cinler olarak varlıklarını korumaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder